Slapend gezonder worden.

 

Verbeter je conditie terwijl je slaapt!

Slapend rijk worden, dat is voor veel mensen een droom. Met de huidige gezondheidshype zou slapend gezond worden daar mooi bij passen. Het klinkt natuurlijk te mooi om waar te zijn. Maar in tegenstelling tot slapend rijk worden (tenzij je succesvol beddentester bent), is het feitelijk zo dat slaap/rust/ontspanning de basis vormt voor het verbeteren van je conditie. Betekent dit dan dat je vooral zo weinig mogelijk moet doen en zoveel mogelijk moet slapen, om zo een betere conditie te krijgen? Helaas, dat is ook weer niet helemaal waar. Maar, hoe zit het dan?

Breken voor je kunt bouwen

Vaak denken mensen dat als je maar diep gaat tijdens een training, jezelf flink uitput, veel zweet en na afloop ook echt voelt dat je wat gedaan hebt (spierpijn), dat je dan pas goed hebt getraind. Maar eigenlijk begint daarna de training pas. Want het enige dat je tijdens een training zelf doet, is je lichaam een klein beetje kapot maken. Je belast je spieren, kapsels en banden; maar ook je longen, je energievoorraden (glycogeen), et cetera. Met als gevolg dat al deze structuren licht beschadigd raken.

‘Supercompensatie’

Je vraagt je dan af of dat erg is? Nee, dat is het niet. Ons lichaam herstelt namelijk vrij makkelijk van een inspanning. Mits je niet té diep bent gegaan, zal je lichaam binnen 1 á 2 dagen de beschadigde spiervezels, kapsels, longblaasjes en energievoorraden weer op peil hebben. Sterker nog, je zal niet alleen herstellen tot het niveau van voor de inspanning, je lichaam zal de structuren zelfs een klein beetje sterker maken. Want stel je voor dat er vaker zo’n prikkel aan het lichaam wordt gegeven, dan wil het daar op voorbereid zijn. Maar blijft die prikkel uit, dan zal je die extra structuren net zo snel weer kwijt zijn.

Dit principe wordt ‘supercompensatie’ genoemd. Onderstaand plaatje  laat dit principe nog eens zien en is toe te passen op verschillende structuren van het lichaam (spieren, kapsels, longblaasjes, energievoorraden). Tijdens de training daalt het prestatievermogen van het lichaam door de kleine beschadigingen en aan het eind van de training zit je op het dieptepunt. Na de training herstelt je lichaam weer en zie je de lijn weer op het uitgangsniveau uitkomen en er zelfs overheen gaan, om daarna weer af te zakken tot het uitgangsniveau.

Is dit niet alleen maar iets voor topsporters?

Ja en nee, maar daar komen we nog op terug. Topsporters werken hier inderdaad mee. Samen met inspanningsfysiologen, (kracht)trainers, diëtisten en de rest van het begeleidingsteam worden de trainingsschema’s zó gebouwd dat de sporter op de juiste momenten (op de piek van de grafiek) traint, om vervolgens goed te rusten en eten om zo te herstellen…met als ultieme doel om op dé wedstrijd van het jaar op het hoogst haalbare niveau te zijn.

Een goede training draait dus zeker niet alleen om de momenten dat inspanning wordt geleverd. Sterker nog, het herstel is eigenlijk belangrijker.

Anders gezegd:

”De effectiviteit van een training wordt grotendeels bepaald door de kwaliteit van het herstel!”

Denk maar even mee. Hoe beter en sneller je herstelt, des te hoger wordt de piek boven het uitgangsniveau en des te eerder wordt deze piek bereikt (waarmee je dus sneller een nieuwe prikkel kunt toedienen).

Topsporters hebben natuurlijk wel het voordeel dat zij de tijd buiten het trainen om kunnen gebruiken om te herstellen en goed te eten. (Waar wij als amateursporters toch ook moeten werken, taxi spelen voor de kinderen en het huishouden moeten doen.) Maar topsporters moeten ook wel. Anders kunnen ze nooit de hoeveelheid inspanningen van hun lichaam vragen, zonder het lichaam echt te beschadigen. Zouden ze namelijk niet goed herstellen (de grafiek komt niet meer boven het uitgangsniveau, maar blijft er steeds een beetje onder), dan raken ze ‘overtraind’. Een sporter die zijn of haar prestaties achteruit ziet gaan, krijgt de primaire reflex om dan harder te gaan trainen. De kans is groot dat hij of zo zij daarmee alleen maar verder van het uitgangsniveau vandaan geraakt. Vaak is (beter) rusten een betere remedie, maar dat druist natuurlijk wel in tegen je gevoel. Als je nóg harder gaat trainen, kan je achteraf in elk geval niet zeggen dat je niet je uiterste best hebt gedaan om alles eruit te halen.

En what is in it for me?

Maar wat kan een amateursporter zoals jij en ik nou hiermee? Nou, heel veel. Want het fysiologische principe van supercompensatie is niet voorbehouden voor topsporters. Dat geldt ook bij ons, amateursporters. Willen wij binnen een trainingsperiode van 12 weken ook bereiken dat wij sterker worden en een steeds betere conditie krijgen, dan zullen we gebruik moeten maken van het herstelvermogen van ons lichaam. Ga dus vooral niet meer trainen dan je coach je heeft geadviseerd, ook al zou je denken dat je daarmee sneller je doel bereikt. Houd je aan de hoeveelheid training die je is geadviseerd. Verdeel dit gelijkmatig over de week in 3 porties en je hebt een groot deel van het resultaat al behaald. Want, wanneer het gaat om conditietraining, dan praat je over een dag of 2-3 om na een training de piek van het herstel te bereiken.

Trainen in je slaap

Dus toch slapend gezond worden? Dat zal er niet in zitten. Want helaas is het voor ons (amateursporters) niet altijd goed mogelijk om optimaal te herstellen. Want, stel dat je op zondag een kilometer of 8 hebt hardgelopen; goede kans dat je de maandag een groot deel van de dag op je werk zit in vergaderingen, met huishoudelijke taken bezig bent of fysiek werk uitvoert in een magazijn en je lichaam dus opnieuw aan het belasten bent. Kortom, je kunt niet spreken van kwalitatief goed herstel. En dan nog te zwijgen van het feit dat 40% van de mensen niet goed en/of onvoldoende slaapt. Ook dan ontbreekt het dus aan goed herstel.

Bij een goed trainingsschema hoort dus ook een goed herstelschema. Kies bewust voor kwalitatief goede ontspanning. Televisiekijken is dit vaak niet; een boek lezen of een ademhalingsoefening doen is dan al veel beter. Doe dit ook op de dagen dat je niet traint en je klaar bent met werken. En wellicht nog belangrijker, zorg voor een goede nachtrust. Tijdens rust en in je slaap werkt je lichaam namelijk heel hard, ditmaal aan je herstel. En dus verbetert je conditie eigenlijk pas echt in je slaap….

Welterusten!

Maak vandaag een gezonde start

Laat je inspireren om vandaag nog van start te gaan, en zoek een coach. Onze MyVitality coachen bloggen geregeld. Of leggen de hand op een nieuw recept dat ze met je willen delen.

Wil je op de hoogte blijven van de laatste blogs, meld je dan aan op onze nieuwsbrief, dan mis je niets!

MOVESMART. EATFRESH! MINDSWITCH?